Trong đông y, cây ké đầu ngựa là một trong những vị thuốc quan trọng trong nhiều bài thuốc chữa bệnh. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa biết rõ được những giá trị tốt mà ké đầu ngựa mang lại là gì. Hãy cùng tham khảo qua bài viết dưới đây để biết đến Cây ké đầu ngựa và Top 25 tác dụng chữa bệnh tuyệt vời.
Cây ké đầu ngựa là gì?
Cây ké đầu ngựa hay còn được gọi là: phắt ma (Thổ), thương nhĩ hay thương nhĩ tử (theo Trung Quốc). Te6nkhoa học của cây ké đầu ngựa đó là Xanthium strumarium L. Đây là loại cây thuộc họ nhà Cúc Asteraceae. Người ta thường dùng toàn bộ phần thân của cây ké đầu ngựa trên mặt đất. Đặc biệt là quả ké đầu ngựa để bào chế thuốc.
Đặc điểm cây ké đầu ngựa
Cây ké đầu ngựa có thân nhỏ, có khe rãnh với độ cao khoảng 2m. Lá ké đầu ngựa thường mọc so le, mép lá có răng cưa, ở một số nơi khía sâu thành 3-5 thùy. Phiến lá có lông cứng ngắn, hơi 3 cạnh. Cụm hoa ké đầu ngựa có hình đầu, ở bên trên có hoa lưỡng tính. Hoặc có hoa lai chỉ gồm 2 hoa cái nằm trong 2 lá bắc dày và có gai.
Quả giả hình thoi, có móc, có thể móc vào lông động vật khi chạm vào. Trẻ em ở các vùng quê vẫn thường hay bỏ quả ké đầu ngựa vào tóc nhau trong các trò nghịch và rất khó gỡ ra. Quả ké đầu ngựa khi tách đôi ra thì thấy có 2 quả thực.
Phân bố, thu hái và chế biến cây ké đầu ngựa
Cây ké đầu ngực mọc hoang ở rất nhiều nơi tại Việt Nam. Cây có thể mọc nhiều ở bờ ruộng, bờ đường, khu đất hoang,… Phổ biến nhất là ở các vùng núi phía Bắc Trung Bộ, cồn bãi mọc, khu bờ bụi rậm rạp mọc rất nhiều. Về công dụng của loại cây này thì rất ít người biết rõ.
Tác dụng dược lý của ké đầu ngựa
Hiện nay vẫn chưa có các tài liệu cụ thể nói về tác dụng dược lý của cây ké đầu ngựa. Nhưng dựa theo kinh nghiệm lâm sàng đã chữa bệnh ngoài ra cho 22 trường hợp bằng cao của quả ké. Kết quả có 11 trường hợp khỏi, 8 trường hợp thuyên giảm bệnh rõ rệt, 3 trường hợp có tiến bộ và không có trường hợp nào không đạt hiệu quả tốt.
Một số kết quả nghiên cứu về việc dùng cao ké chế thành viên chữa bướu cổ ở 1 số lâm trường miền núi và đạt hiệu quả hơn 80%.
Một số tài liệu còn chỉ ra quả ké đầu ngựa còn được dùng để chữa da xù xì màu đỏ như bị hủi. tại Việt nam, Trung Quốc và Liên Xô cũ còn dùng ké đầu ngựa để chữa mẩn ngứa, bướu cổ và mụn nhọt.
Về công dụng và liều dùng ké đầu ngựa
Ké đầu ngựa theo y học cổ truyền có tính ôn, vị ngọt, hơi có độc. Vào phế kinh mang lại hiệu quả tán phong, làm ra mồ hôi. Được sử dụng cho trường hợp phong hàn, phong thấp, đau nhức, mờ mắt, tê dại, chân tay bị co giật, uống lâu ích khí. Nếu như không bị phong nhiệt thì không nên sử dụng. Một số tài liệu khuyên rằng nếu dùng ké thì phải kiêng ăn thịt lợn, nếu không sẽ bị nổi quầng đỏ khắp người.
Tại Việt Nam, Liên Xô cũ và Trung Quốc, ké đầu ngựa được xem là một vị thuốc phổ biến. Được sử dụng để chữa lở loét, mụn nhọt, ung thư phát bối (sau lưng). Hỗ trợ chữa bướu cổ, đau răng, mụn nhọt không đầu, viêm mũi, đau cổ họng, hắc lào, nấm tóc, lỵ.
Một số loại thuốc chế biến từ cây ké đầu ngựa đơn giản
Người ta thường bào chế ké đầu ngựa thành cao thương nhĩ hay còn được gọi là vạn ứng cao.
Cách làm như sau: Vào tháng 5-9 hái toàn bộ cây đem về phơi khô. Sau đó cắt nhỏ và nấu với nước. Tiếp tục lọc bã và cô thành cao mềm. Do cao này rất dễ lên men nên khi đóng chai không kỹ thường dễ bị phụt bật nút lên. Mỗi lần sử dụng từ 6-8g, hoa với nước ấm. Uống khoảng 1-2 tháng.
Bên cạnh đó còn có thể chế biến thành thương nhĩ hoàn (thuốc viên).
Cách làm như sau: cắt ngắn, bỏ rễ, rửa sạch và cho vào nồi nấu nước sôi khoảng 1 tiếng. Sau đó lọc lấy nước phần 1, phần bã cho thêm nước nấu sôi thêm 1 tiếng nữa. Lọc bỏ phần bã rồi dồn 2 lần nước lại. Tiếp tục nấu cô thành cao mềm. Cho thêm bột vào vừa đủ và trộn đều lăn thành viên. Mỗi ngày uống 3 lần, mỗi lần từ 16-20g trước khi ăn.
Công dụng chữa bệnh của cây ké đầu ngựa
Cây ké đầu ngựa và Top 25 tác dụng chữa bệnh tuyệt vời đã được tổng hợp lại như sau:
- Hỗ trợ chữa bệnh bướu cổ.
- Hỗ trợ điều trị bệnh viêm khớp, thấp khớp.
- Hỗ trợ chữa lở loét, mụn nhọt.
- Chữa đau răng.
- Hỗ trợ điều trị viêm mũi dị ứng, tăng tiết dịch.
- Hỗ trợ chữa trị bệnh sỏi, bí tiểu, phù thũng.
- Hỗ trợ điều trị bệnh viêm đường tiết niệu.
- Chữa mũi chảy nước trong, đặc.
- Hỗ trợ trị phong thấp đau khớp.
- Hỗ trợ điều trị bệnh chốc lở ở trẻ em.
- Hỗ trợ chữa bệnh tổ đỉa.
- Hỗ trợ điều trị nổi mề đay.
- Chữa bệnh phong.
- Hỗ trợ chữa viêm da mủ, nhiễm trùng thứ phát (nhọt, chốc, loét sâu quảng, bối thư, do liên cầu tụ).
- Hỗ trợ chữa cho nữ giới bị phong nổi mẩn đỏ dưới da gây ngứa, gãi.
- Hỗ trợ chữa chứng dị ứng.
- Hỗ trợ điều trị viêm xoang, ngạt mũi, sổ mũi, hắt xì hơi.
- Hỗ trợ cai thuốc, giảm cân.
- Hỗ trợ chữa ung thư mũi.
- Hỗ trợ chữa ung thư não.
- Trị bệnh viêm xoang mũi dị ứng.
- Trị bệnh viêm xoang do đởm nhiệt.
- Hỗ trợ điều trị viêm xoang mũi.
- Hỗ trợ chữa sốt rét lên cơn.
- Hỗ trợ chữa bị côn trùng hoặc loài có độc cắn (chó ngộ, rắn, rết,..).
Hy vọng bài viết đã cung cấp thông tin hữu ích cho mọi người về Cây ké đầu ngựa và Top 25 tác dụng chữa bệnh tuyệt vời. Tùy thuộc vào từng cơ thể của mỗi người mà ké đầu ngựa sẽ phát huy tác dụng khác nhau. Do đó, không được tự ý dùng mà nên hỏi ý kiến của bác sĩ trước khi áp dụng.
Trả lời