Hoa xuyến chi thường mọc hoang dại ở vùng quê và gắn liền với tuổi thơ của rất nhiều người. Trong y học cổ truyền loài hoa này còn được xem là một vị thuốc có nhiều công dụng tốt trong chữa bệnh. Hãy cùng dành ít thời gian để tìm hiểu về Hoa xuyến chi và 20 tác dụng tuyệt vời bạn nên biết ngay bài viết sau đây.
Cây hoa xuyến chi là gì?
Cây hoa xuyến chi hay còn có một số tên gọi khác như: đơn buốt hoặc đơn kim, cây cúc áo, song nha lông, quỷ châm thảo. Đây là loài cây được biết đến giống như biểu tượng của tuổi thơ. Tên khoa học của cây hoa xuyến chi là Bidens Pilosa. Xuyến chi là một loại cây thân thảo, có hoa thuộc chi Bidens, họ Cúc (Asteraceae).
Cây hoa xuyến chi thường mọc hoang thành bụi, có chiều cao tầm 1m hoặc hơn. Lá đơn thường mọc đối, có cuống dài. Còn lá chét có hình mác thì cuống ngắn, phần đáy hơi tròn, mép của lá chét thường có hình răng cưa to, có thể có hoặc không có lông thưa. Cành thường mọc theo nhóm, rậm rạp. Cụm hoa màu vàng, có gai, tựa như hình đầu. Chúng thường mọc đơn độc hoặc nhiều hơn ở đầu cành hoặc nách lá.
Hoa xuyến chi thường có 3 hoặc 5 cánh màu trắng bao quanh nhụy vàng. Nhụy hoa sau này sẽ trở thành hạt có dạng quả bế, đầu hạt có gai. Các gai này sẽ giúp cho cây có thể nhân giống bằng cách di chuyển theo gió, bám vào con vật hoặc con người. Từ đó sẽ sinh trưởng và phát triển được tốt.
Các đặc điểm của hoa xuyến chi thường có nhiều nét khá giống với hoa cứt lợn.
Phân bố và thu hái hoa xuyến chi
Nguồn gốc của cây hoa xuyến chi là từ Ấn Độ. Phổ biến ở các nước Châu Phi, Châu Âu vào khoảng thế kỷ XVI. Tại Việt Nam, cây hoa xuyến chi có mặt ở hầu hết các tỉnh thành của cả nước. Trải dài từ các tỉnh vùng núi phía Bắc cho đến các tỉnh Tây Nguyên và Đông Nam Bộ. Cây xuyến chi thường mọc nhiều ở triền đê, bờ mương, ghềnh đá, ven đường tàu, bãi đất hoang quanh nhà,…. Dù trong bất cứ điều kiện môi trường và thời tiết nào cây cũng có thể phát triển và nở hoa.
Hoa xuyến chi thường nở vào 2 mùa. Mùa đầu tiên từ tháng 3 đến tháng 5. Mùa thứ 2 là từ tháng 8 cho đến tháng 10. Để có thể thu hoạch được dược liệu có hàm lượng tốt nhất. Người ta thường sẽ cắt toàn cây trừ phần rễ vào giữa mùa hoa. Tầm tháng 4 hoặc tháng 9 là thời điểm tốt nhất. Dược liệu sau khi thu hái đem về rửa sạch để dùng tươi hoặc phơi khô để làm thuốc sử dụng khi cần.
Thành phần hóa học của xuyến chi
Trong hoa xuyến chi có chứa các thành phần như: acetone 2,8%, methanol 8,6%, acetone 2,5%. Các thành phần này có tác dụng rất tốt trong việc chữa ho và giảm đau.
Ngoài ra, hoa xuyến chi còn chứa một số thành phần khác rất tốt cho sức khỏe như: nước 9,8%, magie 2,3%, mangan 2,2%, photpho 1,6%, crom 1,2%, canxi 1,1%, kẽm 0,03%, sắt 0,02%.
xuyến chi theo đông y thường có tính hàn, vị đắng, ngọt nhạt, hơi cay. Có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, sát trùng. Ngoài ra, xuyến chi còn được sử dụng để hỗ trợ chữa các căn bệnh ngoài da do mẩn ngứa, mẩn đỏ. Không những vậy còn giúp chữa viêm họng, viêm ruột, viêm thận cấp, mề đay khá tốt.
Tác dụng chữa bệnh của Hoa xuyến chi
Hoa xuyến chi và 20 tác dụng tuyệt vời bạn nên biết bao gồm:
- Chữa bệnh đường ruột.
- Hỗ trợ chữa cho trẻ bị sốt cao.
- Chữa chứng đau lưng do làm việc quá sức.
- Chữa rắn cắn, mề đay, lở loét.
- Chữa mẩn ngứa do dị ứng thời tiết.
- Chữa bệnh đau mắt đỏ.
- Giảm đau nhức răng, viêm lợi.
- Chữa cam tích ở trẻ nhỏ.
- Hỗ trợ chữa chấn thương phần mềm, tụ máu.
- Hỗ trợ trị bệnh viêm thận cấp tính.
- Trị chấn thương do bị đánh, bị ngã.
- Chữa viêm gan vi rút.
- Trị viêm gan vàng da do thấp nhiệt.
- Trị chứng đau nửa đầu.
- Chữa đại, tiểu tiện xuất huyết.
- Chữa dạ dày bị trướng đau.
- Chữa lỵ do nhiễm khuẩn.
- Hỗ trợ trị viêm họng, viêm thanh quản do nhiễm lạnh.
- Hỗ trợ chữa trị đau lưng do thận hư.
- Chữa bệnh viêm ruột thừa.
- Hỗ trợ điều trị đau nhức do phong thấp.
Ngoài ra, đọt non của hoa xuyến chi còn có thể luộc ăn có tác dụng thanh nhiệt. Tuy nhiên mùi vị hơi khó ăn nên chỉ một số người có thể ăn được. Hoa xuyến chi còn có thể giã nát, ngâm nước cho đặc để giết bọ gậy.
Đặc biệt, hoa xuyến chi có mật hoa rất thơm nên thu hút nhiều côn trùng. Mật ong từ hoa xuyến chi khá tốt nên được nhiều người ưa chuộng. Vì là mật của hoa tự nhiên không hóa chất, thuốc trừ sâu nên rất tốt cho sức khỏe người dùng.
Những lưu ý về cây hoa xuyến chi cần biết
Khi trồng xuyến chi để thu hái làm dược liệu chữa bệnh. Cây cần phải thu hái ở núi cao nơi có không khí trong lành, không bị ô nhiễm mới đảm bảo an toàn và chất lượng khi sử dụng.
Mỗi người sẽ có một cơ địa khác nhau. Nên khi có nhu cầu sử dụng xuyến chi cần phải được bác sĩ chẩn đoán và tư vấn cách dùng phù hợp mới mang lại hiệu quả.
Trên đây là thông tin về Hoa xuyến chi và 20 tác dụng tuyệt vời bạn nên biết. Bạn có thể lưu lại làm tài liệu tham khảo khi cần thiết. Và đừng quên chia sẻ với mọi người xung quanh nếu thấy thông tin này bổ ích nhé!
Trả lời