Đã từ lâu cây chìa vôi đã không còn xa lạ gì trong đông y và giới y học cổ truyền. Đây là loại cây được mệnh danh là thần dược trong hỗ trợ chữa trị hiệu quả nhiều bệnh lý. Để giúp mọi người hiểu rõ hơn về dược liệu này. Hãy cùng tìm hiểu giải mã 11 tác dụng của cây chìa vôi trong Đông Y được chia sẻ trong bài viết sau đây.
Table of Contents
Cây chìa vôi là cây gì?
Cây chìa vôi hay còn có các tên gọi khác như dây chìa vôi, bạch phấn đằng, bạch liêm, cây đau xương. Tên khoa học của cây chìa vôi là Cissus modeccoides Planch. Đây là cây thuộc họ Nho Vitaceae.
Trong nhiều bài thuốc dân gian chìa vôi được xem là một thảo dược quý với nhiều tác dụng hỗ trợ chữa bệnh khá tốt.
Đặc điểm cây chìa vôi
Chìa vôi là cây thân leo nhỏ. Chiều dài khoảng 2-4m. Toàn thân nhẵn to bằng đầu đũa, không phân nhánh, có màu xanh lục, có tua cuốn đơn hình sợi.
Trên thân của cây chìa vôi có lớp bột trắng bao phủ trông giống như bột vôi. Lá cây đơn xẻ thùy chân vịt. Phần cuống hình trái tim, dài rộng khoảng 6 – 8 cm, cuối là hình nhọn.
Hoa chìa vôi mọc đối diện lá nhưng độ dài ngắn hơn, có màu vàng nhạt, nhiều gân. Quả chìa vôi có lúc chín có màu đen, hình nang tròn, to 5 – 6mm. Khoảng tháng 4 – 6 cây ra hoa và kết trái vào lúc tháng 5 – 10.
Củ chìa vôi tròn, to cỡ quả trứng gà. Hai phần đầu của củ dáng hơi nhọn, bên ngoài đen, bên trong trắng. Có một số củ thường dính liền vào gốc cây.
Cây chìa vôi có mấy loại?
Hiện nay, cây chìa vôi có nhiều loại. Do đó cần tìm hiểu lỹ, chọn đúng thèo dược giống như mô tả ở trên. Như vậy mới có thể đảm bảo được an toàn cũng như hiệu quả chữa bệnh.
Những cây chìa vôi không có tác dụng chữa bệnh thường có đặc điểm đó là lá nguyên, mọc so le, hình tam giá. Tên khoa học là Ipomoea turpethum R. Br. Đây là cây thuộc họ bìm bìm. Loại này thường hỗ trợ chữa lỵ, đái đục, bạch đới,…
Bên cạnh đó còn có chìa vôi bốn cạnh, chìa vôi Java, chìa vôi bò.
Phân bố, thu hái, chế biến chìa vôi
Cây chìa vôi được trồng nhiều ở khu vực Đông Nam Á. Ở Việt Nam, cây chìa vôi mọc hoang dại ở rất nhiều nơi. Chủ yếu ở các vùng núi, trung du ẩm ướt, ven suối, bờ rào.
Dây chìa vôi có thể thu hoạch quanh năm. Nhưng tốt nhất vẫn là vào mùa thu và đông. Tất cả bộ phận như lá, thân, rễ đều được sử dụng đề làm thuốc bằng nhiều hình thức khác nhau.
Dây và lá thường cắt ngắn, sao nóng, phơi khô. Khi dùng tẩm rượu sao hoặc ngâm nước vo gạo. Củ chìa vôi khi đào về ngâm nước qua đêm cho mềm. Sau đó thái mỏng, phơi khô. Trước khi sử dụng đem ngâm bằng nước vo gạo.
Thành phần hóa học của chìa vôi
Qua các nghiên cứu khoa học cho thấy trong thành phần của cây chìa vôi có chứa nhiều dược chất quý. Trong đó có 91.3% nước, 5.4% glucid, 1.4% protid, 1.1% chất xơ, 0.8% tro, 45mg% vitamin C, 1.5 mg% caroten. Thân cây chìa vôi rất giàu thành phần acid hữu cơ, acid amin, saponin, phenolic.
Các chất này đều đóng góp một vai trò riêng biệt đối với từng căn bệnh khác nhau.
Công dụng chữa bệnh của cây chìa vôi
Có thể thấy chìa vôi mang lại nhiều lợi ích rất tốt cho sức khỏe. Chỉ cần biết cách sử dụng phù hợp, kiên trì sẽ đạt hiệu quả cao. Giải mã 11 tác dụng của cây chìa vôi trong Đông Y có thể kể đến như:
- Chữa thoát vị đĩa đệm.
- Chữa bong gân, chấn thương, tụ máu, sưng nề.
- Chữa phong thấp.
- Trị đau nhức xương.
- Thoái hóa cột sống.
- Ung nhọt sưng tấy, viêm lở da.
- Chai chân mắt cá.
- Trị rắn cắn.
- Chữa vết ong đốt.
- Chữa viêm nang lông, viêm tuyến hôi.
- Chữa đau bụng sau sinh.
Xem thêm:
- 9+ TÁC DỤNG CỦA CÂY DUỐI ĐỐI VỚI SỨC KHỎE CÓ THỂ BẠN KHÔNG BIẾT
- HƠN 6 TÁC DỤNG CỦA CÂY HUYẾT GIÁC LOẠI CÂY HAY BỊ NHẦM VỚI DỨA NÚI
- 18 TÁC DỤNG TUYỆT VỜI CỦA CÂY SẢ TRONG CHỮA BỆNH
Một số bài thuốc sử dụng chìa vôi
Có thể nói, tác dụng đặc trưng của dược liệu hiệu quả với các bệnh về xương khớp. Cách sử dụng cây chìa vôi cũng khá đơn giản, dễ thực hiện và không tốn thời gian.
Bài thuốc chữa trị thoát vị đĩa đệm
Bài thuốc uống: phải chuẩn mắc 40g dây chìa vôi, 20g rau dền gai, 20g cây tầm gửi, 20g cỏ xước, 20g lá lốt. Các nguyên liệu bắt buộc rửa sạch rồi cho vào ấm sắc cùng với 1 lít nước trên lửa nhỏ. Tới khi còn khoảng 500ml thì ngưng. Chia khiến cho 3 lần uống trong ngày sau bữa ăn khoảng 30 phút. Nên uống khi thuốc còn ấm và duy trì liên tục trong ít nhất 1 tháng.
Bài thuốc đắp: Chuẩn bị khoảng 1 nắm lá chìa vôi và 1 thìa muối hạt. Rửa sạch lớp bột phấn bên ngoài lá để tránh dẫn đến kích ứng. Rang nóng lá cùng với muối rồi dùng miếng vải bọc lại và đắp trực tiếp lên vị trí đau nhức. Mỗi ngày buộc phải áp dụng 2 lần, tránh để nhiệt độ khá nóng.
Trị bong gân hay chấn thương gây ra sưng nề, tụ máu
Lấy lá chìa vôi cũng như lá thầu dầu tía với liều lượng tương tự nhau. Đem rửa sạch rồi giã nát. Trộn thêm rượu hay giấm rồi đem cho lên chảo sao nóng. Để tới lúc có độ ấm vừa nên thì dùng thuốc để bó vào chỗ mắc thương. Chú ý thay thuốc mỗi ngày khoảng từ 1 – 2 lần.
Chữa đau nhức xương
Sử dụng 20g chìa vôi cùng với khoảng 15g lá lốt. một số nguyên liệu đem rửa sạch rồi sắc chung với khoảng 500ml nước trên lửa nhỏ. Nước rút còn 250ml thì đạt. Chia thuốc làm 3 lần uống trong ngày, bắt buộc uống lúc còn ấm nóng.
Bài thuốc chữa phong thấp
Bài thuốc 1: bắt buộc chuẩn mắc 20g dây chìa vôi, 15g cây lá lốt (dùng cả rễ) cũng như 15g dây đau xương. Một số vị thuốc đem rửa sạch rồi sao vàng hạ thổ. Sau đó sắc lấy nước uống na ná như nước lọc. Mỗi ngày chỉ uống 1 thang thuốc duy nhất.
Bài thuốc 2: Chuẩn mắc 20g cây chìa vôi, 10g bạch chỉ, 10g quế chi, 15g cành dâu. Những vị thuốc rửa sạch cho vào ấm sắc chung với khoảng 1 lít nước trên lửa nhỏ. Khi lượng nước chỉ còn phân nửa thì tắt bếp. Loại bỏ phần bã, chia thuốc làm rất nhiều lần uống trong ngày.
Bài thuốc trị thoái hóa cột sống
Chuẩn bị 50g dây chìa vôi, 10g xuyên khung, 20g đương quy, 20g cẩu tích, 40g ngưu tất cũng như 1 lít rượu trắng. Đem cho vào bình thủy tinh rồi đổ ngập rượu trắng lên rồi đậy kín nắp lại. Để nơi thông thoáng sau 1 tuần là có thể đem ra dùng. Mỗi ngày sử dụng 2 lần, mỗi lần chỉ khoảng 20ml.
Chữa chai chân, chai mắt cá
Sử dụng lá chìa vôi cũng như râu tôm sống theo tỷ lệ 3:1. Giã những nguyên liệu trên cho nhỏ rồi đắp trực tiếp vào vị trí bắt buộc trị. Sử dụng bằng để cố định lại cũng như chú ý thay thuốc mỗi ngày.
Bài thuốc chữa trị rắn cắn
Rửa 1 nắm lá chìa vôi rồi giã với muối sau đấy nhai trực tiếp và nuốt dần nước. Phần bã giữ lại để đắp lên vết thương cũng như sử dụng băng để cố định lại.
Bài thuốc trị viêm nang lông
Đem 1 nắm lá chìa vôi tươi, 1 lòng trắng trứng gà, rửa sạch dược liệu rồi giã nát sau đấy trộn đều với lòng trắng trứng. Đắp một lớp mỏng nhẹ lên tại vùng da phải trị và sử dụng băng gạc để cố định lại. Mỗi ngày phải thay thuốc 1 lần để tình hình nhanh chóng được cải thiện.
Bài thuốc trị đau bụng sau sinh
Đem 1 nắm lá chìa vôi tươi và 1 thìa muối hạt, rửa sạch rồi cho lên chảo sao nóng với muối hạt. Cho hỗn hợp thuốc vào miếng vải mỏng gói lại và đắp lên bụng.
Bài thuốc chữa trị sởi niệu quản
Sắc các dược liệu dây chìa vôi 16g, 50g cỏ bợ, 30g kim tiền thảo, 30g rễ dứa dại, 30g cỏ hàn the, 20g ngải cứu với khoảng 1 lít nước trên lửa nhỏ trong 15 phút. Tình trạng đau rất nhiều bắt buộc thêm 12g chỉ xác, sỏi ở cao thì buộc phải thêm 12g rễ cỏ xước, còn đái ra máu khá nhiều thì phải thêm 16g cỏ nhọ nồi. Chia làm cho nhiều lần uống trong ngày lúc thuốc còn ấm, mỗi ngày chỉ 1 thang duy nhất.
Những ai nên dùng cây chìa vôi
Cây chìa vôi rất thích hợp cho những ai mắc phải các bệnh lý liên quan đến thấp khớp. Những ai bị bệnh thoát vị đĩa đệm, thoái hóa xương khớp, ung nhọt, bị viêm da lở loét.
Những lưu ý khi sử dụng cây chìa vôi
Để sử dụng dược liệu được an toàn, đạt được hiệu quả như mong muốn thì bạn cần chú ý những vấn đề sau:
- Không dùng loại thảo dược này cho phụ nữ đang mang thai, những người đang cho con bú hoặc trẻ em dưới 36 tháng. Bởi vì dược tính của loại thảo dược này có thể ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe của mẹ và bé.
- Thảo dược có thể có tác dụng chậm hơn so với các loại thuốc Tây y. Do đó, muốn đạt được hiệu quả rõ thì người bệnh cần kiên trì sử dụng.
- Dù là dược liệu lành tính nhưng không nên lạm dụng sử dụng nhiều quá. Mỗi ngày bạn chỉ nên dùng từ 30-50g dược liệu khô là tốt nhất.
- Trong quá trình uống vị thuốc này, nên kiêng các thực phẩm như rau muống, đậu xanh, măng chua, cà pháo…Những thực phẩm này sẽ làm giảm tác dụng của dược liệu.
- Để vị thuốc phát huy hiệu quả tối đa bạn cần kết hợp với chế độ ăn uống, sinh hoạt và nghỉ ngơi hợp lý.
Với thông tin Giải mã 11 tác dụng của cây chìa vôi trong Đông Y hy vọng đã cung cấp được các kiến thức bổ ích cho mọi người. Chúc bạn có nhiều niềm vui và luôn khỏe mạnh.
Trả lời