Bạch hoa xà là một loại thảo dược quý hiếm trong Đông y. Có tác dụng hỗ trợ chữa nhiều căn bệnh khác nhau. Bài viết sau đây sẽ mô tả chi tiết hơn về cây bạch hoa xà. Cũng như chia sẻ 8 tác dụng chữa bệnh của cây bạch hoa xà ít người biết.
Cây bạch hoa xà là gì?
Bạch hoa xà hay còn có tên khoa học là Plumbago zeylanica L. Còn được gọi là cây bạch tuyết hoa, cây đuôi công, pít phì khao, xitraca (theo tiếng Ấn Độ). Đây là một loài cây thuộc họ Đuôi công.
Đặc điểm của cây bạch hoa xà
Bạch hoa xà là loài cây cỏ có tuổi thọ cao. Thân có đốt và nhẵn, độ cao từ 30 đến 60cm. Lá cây nhọn, không có lông, mặt dưới có phấn trắng nhạt, mọc so le nhau. Hoa màu trắng, mọc thành chùm ở kẽ lá hay đầu cành. Đài hoa có nhớt và lông. Hoa mọc gần như quanh năm. Chủ yếu là vào mùa hè tầm tháng 5-6 khi có thời tiết nóng ẩm.
Phân bố, thu hái và chế biến bạch hoa xà
Bạch hoa xà thường mọc hoang ở sườn núi, sườn đồi trên khắp các vùng ở nước ta. Loài thực vật này còn mọc phổ biến ở nhiều quốc gia châu Phi, Ấn Độ, Malaysia, Trung Quốc, Nhật Bản, Indonesia.
Bộ phận được sử dụng nhiều nhất của cây bạch hoa xà đó là phần rễ. Thường là dùng ở dạng rễ tươi. Vì khi rễ khô tác dụng sẽ giảm đi đáng kể. Rễ cây có đường kính khoảng 2 – 5cm. Để khô thì có màu đỏ nhạt, có rãnh dọc, mép sẫm, phẫn bên trong màu nâu có vị hắc và buồn nôn. Chúng có tính chất ăn da và làm phồng da.
Lá tươi của cây cũng được sử dụng để làm thuốc. Bạch hoa xà có vị đắng, chát, tính hơi ôn và không độc. Nên được khai thác sử dụng mọi bộ phận để làm thuốc.
Thành phần hóa học của bạch hoa xà
Trong thành phần rễ của cây bạch hoa xà có chứa chất plumbagin hay plumbagon hoặc ophloxylin. Đây là hoạt chất có công thức mytyl-2-juglon hay metyl-2-hydroxy-5-naphtoquinon-1-4. Chất này hắc và gây xung huyết da. Người ta làm thí nghiệm tiêm dung dịch plumbagin này vào bụng chuột bạch có chửa và kết quả là gây chết thai, rối loạn buồng trứng.
Người Ấn Độ sử dụng hoạt chất plumbagon được chiết từ rễ cây bạch hoa xà để chữa trị các khối u ung thư thực nghiệm trên loài chuột. Hiệu quả giảm đến 70% sau một thời gian thử nghiệm.
Công dụng dược lý của bạch hoa xà
Bạch hoa xà trên thực nghiệm có các tác dụng chống viêm và ức chế nhiều chủng vi khuẩn như tụ cầu vàng, trực khuẩn đại tràng, thương hàn, trực khuẩn than…; kháng nấm penicillium notatum, Penicillium canadense.
Tác dụng chống đông máu, chống bệnh bạch cầu lympho, các khối u. Vị thuốc này có độc tính cao nên thường chỉ sử dụng bên ngoài.
Một số nước ở châu Phi sử dụng rễ cây bạch hoa xà trộn với chất nhầy của cây dâm bụt đắp lên vết hủi. Người Ấn Độ, Nhật Bản thì dùng rễ để làm thuốc sẩy thai, thai sẽ tự ra ngoài do bị kích thích khi phụ nữ uống bột rễ cây này. Tuy nhiên cũng có nhiều trường hợp gây ra viêm tư cung thậm chí là chết người.
Một số công dụng của cây bạch hoa xà trong chữa bệnh
Sau đây sẽ là chia sẻ 8 tác dụng chữa bệnh của cây bạch hoa xà ít người biết gồm có:
Chữa bệnh táo bón
Dùng lá bạch hoa xà nấu canh hoặc xào với giấm/chanh. Ăn bát canh đó sau khoảng 1 tiếng là đi ngoài được mà không gây mệt mỏi. Nếu muốn ngưng việc đi ngoài lại thì dùng lá vò với nước lạnh uống nửa chén.
Trị các bệnh ngoài da
Các vết rắn cắn, loét, mụn nhọt đều có thể dùng bạch hoa xà điều trị. Sử dụng một nắm lá bạch hoa xà đắp vào vết thương (tuyệt đối không uống). Giảm dần lượng đắp khi vết thương đã giảm bớt. Người bị ghẻ thì có thể dùng rễ đem sắc với nước. Rồi lấy nước đó bôi vào chỗ bị ghẻ sẽ nhanh khỏi.
Chữa đau nhức xương khớp, bong gân
Dùng 16g cam thảo đất với 20g rễ bạch hoa xà. Sắc uống mỗi ngày, uống trong vòng 1 tháng sẽ giảm đau nhức xương khớp rõ rệt. Đôi với bong gân thì dùng rễ cây ngâm với rượu để xoa bóp vùng bị bong gân đó.
Điều trị tăng huyết áp
Lấy 12g hoa đại, 16g bạch hoa xà (nguyên cây), 20g lá dâu, 12g ích mẫu, 12g cỏ xước và 16g quyết minh. Sắc uống ngày 1 thang. Thực hiện trong vòng 2 tháng sẽ giúp huyết áp giữ ở mức ổn định bình thường.
Trị mụn nhọt, giảm các khối u
Sắc 1,5l nước với 20g bán biên liên khô, 40g bạch hoa xà, 50g xạ đen, uống thay nước trong ngày.
Chữa đau dạ dày, đau gan
Nhân trần 12g, rễ bạch hoa xà 12g, cam thảo đất 16g sắc uống ngày 1 thang, uống liên tục 4-6 tuần.
Chữa phong thấp
Lấy 12g dây đau xương, 12g rễ bạch hoa xà, 16g thổ phục linh sắc uống ngày 1 thang.
Phụ nữ bị trễ kinh, kinh nguyệt không đều
Dùng 16g cam thảo đất, 40g lá móng tay, 20g củ nghệ đen, 16g bạch hoa xà sắc uống ngày 1 thang. Nếu thấy kinh nguyệt xuất hiện trở lại thì dừng uống ngay. Tuyệt đối không sử dụng cho phụ nữ có thai vì có thể làm sẩy thai.
Với thông tin chia sẻ 8 tác dụng chữa bệnh của cây bạch hoa xà ít người biết. Hy vọng sẽ cung cấp được các kiến thức bổ ích cho bạn. Chúc bạn có thật nhiều niềm vui và sức khỏe!
Trả lời