Bạch hoa xà là một loại thảo dược quý hiếm trong Đông y. Có tác dụng hỗ trợ chữa nhiều căn bệnh khác nhau. Bài viết sau đây sẽ mô tả chi tiết hơn về cây bạch hoa xà. Cũng như chia sẻ 8 tác dụng chữa bệnh của cây bạch hoa xà ít người biết.
Cây bạch hoa xà là gì?
Bạch hoa xà hay còn có tên khoa học là Plumbago zeylanica L. Còn được gọi là cây bạch tuyết hoa, cây đuôi công, pít phì khao, xitraca (theo tiếng Ấn Độ). Đây là một loài cây thuộc họ Đuôi công.
Đặc điểm của cây bạch hoa xà
Bạch hoa xà là loài cây cỏ có tuổi thọ cao. Thân có đốt và nhẵn, độ cao từ 30 đến 60cm. Lá cây nhọn, không có lông, mặt dưới có phấn trắng nhạt, mọc so le nhau. Hoa màu trắng, mọc thành chùm ở kẽ lá hay đầu cành. Đài hoa có nhớt và lông. Hoa mọc gần như quanh năm. Chủ yếu là vào mùa hè tầm tháng 5-6 khi có thời tiết nóng ẩm.
Phân bố, thu hái và chế biến bạch hoa xà
Bạch hoa xà thường mọc hoang ở sườn núi, sườn đồi trên khắp các vùng ở nước ta. Loài thực vật này còn mọc phổ biến ở nhiều quốc gia châu Phi, Ấn Độ, Malaysia, Trung Quốc, Nhật Bản, Indonesia.
Bộ phận được sử dụng nhiều nhất của cây bạch hoa xà đó là phần rễ. Thường là dùng ở dạng rễ tươi. Vì khi rễ khô tác dụng sẽ giảm đi đáng kể. Rễ cây có đường kính khoảng 2 – 5cm. Để khô thì có màu đỏ nhạt, có rãnh dọc, mép sẫm, phẫn bên trong màu nâu có vị hắc và buồn nôn. Chúng có tính chất ăn da và làm phồng da.
Lá tươi của cây cũng được sử dụng để làm thuốc. Bạch hoa xà có vị đắng, chát, tính hơi ôn và không độc. Nên được khai thác sử dụng mọi bộ phận để làm thuốc.
Thành phần hóa học của bạch hoa xà
Trong thành phần rễ của cây bạch hoa xà có chứa chất plumbagin hay plumbagon hoặc ophloxylin. Đây là hoạt chất có công thức mytyl-2-juglon hay metyl-2-hydroxy-5-naphtoquinon-1-4. Chất này hắc và gây xung huyết da. Người ta làm thí nghiệm tiêm dung dịch plumbagin này vào bụng chuột bạch có chửa và kết quả là gây chết thai, rối loạn buồng trứng.
Người Ấn Độ sử dụng hoạt chất plumbagon được chiết từ rễ cây bạch hoa xà để chữa trị các khối u ung thư thực nghiệm trên loài chuột. Hiệu quả giảm đến 70% sau một thời gian thử nghiệm.
Công dụng dược lý của bạch hoa xà
Bạch hoa xà trên thực nghiệm có các tác dụng chống viêm và ức chế nhiều chủng vi khuẩn như tụ cầu vàng, trực khuẩn đại tràng, thương hàn, trực khuẩn than…; kháng nấm penicillium notatum, Penicillium canadense.
Tác dụng chống đông máu, chống bệnh bạch cầu lympho, các khối u. Vị thuốc này có độc tính cao nên thường chỉ sử dụng bên ngoài.
Một số nước ở châu Phi sử dụng rễ cây bạch hoa xà trộn với chất nhầy của cây dâm bụt đắp lên vết hủi. Người Ấn Độ, Nhật Bản thì dùng rễ để làm thuốc sẩy thai, thai sẽ tự ra ngoài do bị kích thích khi phụ nữ uống bột rễ cây này. Tuy nhiên cũng có nhiều trường hợp gây ra viêm tư cung thậm chí là chết người.
Một số công dụng của cây bạch hoa xà trong chữa bệnh
Sau đây sẽ là chia sẻ 8 tác dụng chữa bệnh của cây bạch hoa xà ít người biết gồm có:
Chữa bệnh táo bón
Dùng lá bạch hoa xà nấu canh hoặc xào với giấm/chanh. Ăn bát canh đó sau khoảng 1 tiếng là đi ngoài được mà không gây mệt mỏi. Nếu muốn ngưng việc đi ngoài lại thì dùng lá vò với nước lạnh uống nửa chén.
Trị các bệnh ngoài da
Các vết rắn cắn, loét, mụn nhọt đều có thể dùng bạch hoa xà điều trị. Sử dụng một nắm lá bạch hoa xà đắp vào vết thương (tuyệt đối không uống). Giảm dần lượng đắp khi vết thương đã giảm bớt. Người bị ghẻ thì có thể dùng rễ đem sắc với nước. Rồi lấy nước đó bôi vào chỗ bị ghẻ sẽ nhanh khỏi.
Chữa đau nhức xương khớp, bong gân
Dùng 16g cam thảo đất với 20g rễ bạch hoa xà. Sắc uống mỗi ngày, uống trong vòng 1 tháng sẽ giảm đau nhức xương khớp rõ rệt. Đôi với bong gân thì dùng rễ cây ngâm với rượu để xoa bóp vùng bị bong gân đó.
Điều trị tăng huyết áp
Lấy 12g hoa đại, 16g bạch hoa xà (nguyên cây), 20g lá dâu, 12g ích mẫu, 12g cỏ xước và 16g quyết minh. Sắc uống ngày 1 thang. Thực hiện trong vòng 2 tháng sẽ giúp huyết áp giữ ở mức ổn định bình thường.
Trị mụn nhọt, giảm các khối u
Sắc 1,5l nước với 20g bán biên liên khô, 40g bạch hoa xà, 50g xạ đen, uống thay nước trong ngày.
Chữa đau dạ dày, đau gan
Nhân trần 12g, rễ bạch hoa xà 12g, cam thảo đất 16g sắc uống ngày 1 thang, uống liên tục 4-6 tuần.
Chữa phong thấp
Lấy 12g dây đau xương, 12g rễ bạch hoa xà, 16g thổ phục linh sắc uống ngày 1 thang.
Phụ nữ bị trễ kinh, kinh nguyệt không đều
Dùng 16g cam thảo đất, 40g lá móng tay, 20g củ nghệ đen, 16g bạch hoa xà sắc uống ngày 1 thang. Nếu thấy kinh nguyệt xuất hiện trở lại thì dừng uống ngay. Tuyệt đối không sử dụng cho phụ nữ có thai vì có thể làm sẩy thai.
Xem thêm:
- BẠCH TRUẬT VỊ THUỐC “KHẮC TINH” CỦA CÁC BỆNH VỀ TIÊU HÓA
- BẠCH THƯỢC VÀ 16 CÔNG DỤNG CHỮA BỆNH TUYỆT VỜI
- 11 TÁC DỤNG CỦA CÂY BỒ ĐỀ TRONG CHỮA BỆNH
Ngoài ra trong các nghiên cứu và thực nghiệm Tây y, cây bạch hoa xà còn có một số tác dụng khác như:
- Kháng khuẩn: Thực nghiệm trên thỏ cho thấy dược liệu có tính kháng khuẩn không cao. Tuy nhiên cây này có thể ức chế cao hơn đối với tụ cầu vàng và tụ cầu khuẩn. Ở nồng độ dịch chiết cây cao, Bạch Hoa Xà Thiện Thảo có thể ức chế được trực khuẩn mủ xanh và trực khuẩn thương hàn.
- Tăng cường miễn dịch: Kiểm nghiệm trên chuột nhắt bị suy giảm miễn dịch cho thấy Bạch Hoa Xà giúp nâng cao hoạt lực của các tế bào lympho B và lympho T – các tế bào có chức năng tiêu diệt các yếu tố gây hại khi chúng xâm nhập vào cơ thể.
- Chống ung thư: Bạch Hoa Xà Thiện Thảo có thể ức chế phân chia, sản sinh của hạch tế bào ung thư, ngăn chặn sự hình thành và phát triển tế bào u. Tác dụng phát huy cao nhất với ung thư buồng trứng và ung thư vú.
- Tăng cường chức năng vỏ tuyến thượng thận: Thí nghiệm trên thỏ cho thấy Bạch Hoa Xà Thiện Thảo có thể kháng viêm và tăng cường chức năng vỏ thượng thận.
Những lưu ý khi dùng dược liệu bạch hoa xà
Để thảo dược Bạch hoa xà mang đến hiệu quả chữa trị bệnh tối ưu người sử dụng nên nhớ:
- Chỉ dùng thảo dược Bạch hoa xà lúc có chỉ định từ b.sĩ chữa.
- dùng đúng liều lượng thuốc, không tự ý thay đổi khi chưa có sự cho phép của thầy thuốc.
- buộc phải tìm mua thảo dược tại một số nơi chất lượng để tránh một số rủi ro không đáng có.
- Không sử dụng khi dược liệu có biểu hiện mắc mốc, có mùi lạ.
- lúc dùng những bài thuốc từ cây thuốc bạch hoa xà nên hạn chế ăn: rau muống, chè khô, đậu xanh…
- Sau 2 tháng sử dụng nếu như không thấy thành công rõ rệt thì bạn phải ngưng sử dụng và Cùng tìm hiểu ý kiến từ b.sĩ.
Bạch hoa xà có giá bao nhiêu?
Trên thị trường hiện nay, bạn có thể dễ dàng tìm mua dược liệu bạch hoa xà thiệt thảo ở nhiều địa chỉ khác nhau như hiệu thuốc Đông Y, cửa hàng dược liệu, thậm chí mua online với giá dao động trong khoảng 200.000 đến 250.000 VNĐ/kg khô. Thế nhưng cần chú ý rằng, nếu bạn không có nhiều kiến thức chuyên sâu về dược liệu thì rất dễ mua phải sản phẩm kém chất lượng. Bởi dược liệu khô thường dễ bị trà trộn thêm các loại cây cỏ không có giá trị khác.
Với thông tin chia sẻ 8 tác dụng chữa bệnh của cây bạch hoa xà ít người biết. Hy vọng sẽ cung cấp được các kiến thức bổ ích cho bạn. Hãy theo giỏi Blog Nguyễn Tuấn Hùng để biết thêm về các cây thuốc hữu ích nhé, chúc bạn có thật nhiều niềm vui và sức khỏe!
Trả lời