Từ xa xưa ông bà ta đã dùng nhiều loại cây trong thiên nhiên để làm thuốc chữa bệnh khá tốt. Trong đó phải kể đến cây cỏ mực, một loại cây rất dễ với nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Để giúp mọi người hiểu rõ hơn về loại thảo dược này. Chúng tôi xin chia sẻ thông tin về 34 tác dụng của cây cỏ mực chỉ người nông thôn mới dùng trong nội dung bài viết sau đây.
Table of Contents
Cây cỏ mực là gì?
Cây cỏ mực hay còn được gọi là cây nhọ nồi, cây rau mực. Tên chữ Hán là Hạn liên thảo. Đây là loại cây có đài quả như sen. Tên khoa học của cây cỏ mực là Eclipta alba Hassk. Loại cây này thuộc họ nhà cúc Asteraceae. Tên cây là cỏ mực là do khi vò nát thì thấy có nước chảy ra màu đen như mực.
Cây cỏ mực ở Ấn Độ được xem là cây hoa quý. Được sử dụng phổ biến trong sản xuất mỹ phẩm bôi da, thoa tóc,… Nó cũng là nguyên liệu chính để chế tạo các sản phẩm nhuộm tóc đen.
Tại Java thường dùng lá cỏ mực để làm thực phẩm.
Đặc điểm của cây cỏ mực
Cỏ mực là loại cây cỏ có tuổi thọ khá dài. Trung bình chúng có thể sống hơn một năm và có thể dài hơn sau đó nếu như môi trường xung quanh thuận lợi. Dáng cây mọc kiểu thẳng đứng hoặc mọc bò.
Cây cỏ mực mọc quanh năm. Thân mọc bò hoặc thẳng đứng, lông thưa cứng. Chiều cao khoảng 0,2-0,4m hoặc có thể lên đến 0,8m. Thân cây có màu nâu, hơi đỏ tía hoặc lục nhạt.
Lá cỏ mực mọc đối nhau, 2 mặt lá đều có lông, chiều dài khoảng 2 – 8cm, chiều rộng 5 – 15mm. Mép lá nguyên hoặc có răng cưa cạn, có lông cả ở hai mặt lá. Cụm hoa có mực hình đầu màu trắng ở kẽ lá hoặc đầu cành. Lá bắc thon dài khoảng 5 – 6mm, cũng có lông, có hoa cái ở bên ngoài và hoa lưỡng tính ở giữa.
Quả bế 3 cạnh hoặc dẹt, có cánh, chiều dài 3mm, chiều rộng 1.5mm, đầu cụt. Cây mọc hoang ở khắp nơi tại Việt Nam.
Phân loại cây cỏ mực
Cây cỏ mực tươi
Đặc điểm của cỏ mực tươi là có vị ngọt chua không gắt. Cây không có độc tố nên có thể sử dụng cho nhiều đối tượng. Lá cây tươi có hình ngọn giáo, màu xanh lục, thân cây xanh ngả nâu và có hoa màu trắng.
Cỏ mực tươi được sử dụng phổ biến như một phương thuốc cầm máu dân gian. Giã nhuyễn cây rồi đắp lên vết thương để giúp cầm máu hoặc điều trị vết ngứa, mề đay.
Cây cỏ mực khô
Ngoài dạng tươi, cỏ mực còn được chế biến thành dạng khô để tiện sử dụng. Khi phơi khô, cỏ mực sẽ có màu xanh đậm hơn lúc còn tươi. Khi phơi khô, ta nên dùng với khối lượng lớn hơn cây tươi bởi vì trọng lượng của cây khô đã được giảm bớt đi rất nhiều.
Người ta sử dụng dạng khô của cây thuốc này để sắc nước uống hàng ngày với liều lượng vừa phải và cách chế biến phù hợp.
Thành phần hóa học có trong cây cỏ mực
Trong thành phần của cây có mực có ít tinh dầu, chất đắng, tannin, caroten và chất ancaloit tên là ecliptin. Một số tài liệu còn cho biết cỏ mực có chứa chất wedelolacton là chất curmarin lacton. Có thể tách được chất flavonozit và demetylwedelacton.
Cây cỏ mực mọc ở đâu?
Cây cỏ mực mọc hoang rất nhiều ở một số nước như: Việt Nam, Pakistan, Ấn Độ, Trung Quốc và một số nước vùng Nam Á.
Tại mỗi nước sẽ có cách dùng cỏ mực cho từng mục đích khác nhau. Trong đó, ở Việt Nam ta thường sử dụng cây cỏ mực để chữa xuất huyết nội tạng như xuất huyết ruột. Hỗ trợ chữa chứng ho ra máu, chảy máu lợi, nướu, răng. Bên cạnh đó còn sử dụng để trị sưng gan, bàng quang, đường tiểu. Ngoài ra còn trị mụn nhọt đầu đinh, dùng cỏ mực băng bó ngoài giúp nhanh liền xương.
Cây cỏ mực có tác dụng gì?
34 tác dụng của cây cỏ mực chỉ người nông thôn mới dùng có thể kể đến như:
- Cầm máu.
- Tiêu viêm, diệt khuẩn.
- Tăng cường miễn dịch, ức chế ung thư.
- Giúp đen tóc và dưỡng da.
- Trị chảy máu cam và thổ huyết (nôn ra máu từ dạ dày).
- Trị tiêu ra máu.
- Chữa tiểu ra máu.
- Chữa trĩ ra máu.
- Chữa chảy máu dạ dày, hành tá tràng.
- Trị vết nứt chém nhỏ chảy máu.
- Điều trị râu tóc bạc sớm.
- Điều trị di mộng tinh do tâm thận nóng.
- Trị rong kinh.
- Trị rong kinh.
- Bị loét ống tiêu hóa chảy máu.
- Chữa ăn kém, ăn không ngon, thiếu máu, suy nhược cơ thể, gầy yếu.
- Hỗ trợ chữa chảy máu ở tử cung.
- Chữa chứng chóng mặt, hoa mắt do can thận âm hư tổn.
- Chữa ho ra máu.
- Phòng và điều trị viêm da.
- Chữa bệnh sỏi thận.
- Hỗ trợ chữa chứng giảm tiểu cầu máu.
- Chữa sốt xuất huyết.
- Trị zona thần kinh.
- Chữa suy thận.
- Trị ngứa âm đạo.
- Chữa viêm họng.
- Chữa sốt cao ở trẻ.
- Điều trị gan nhiễm mỡ.
- Điều trị xuất huyết nội tạng.
- Trị mề đay.
- Trị sốt phát ban.
- Trị lang beng, bạch biến.
- Trẻ em bị eczema.
Xem thêm:
- CÂY CỎ SỮA CÙNG 10 TÁC DỤNG CHỮA BỆNH BẤT NGỜ
- CÂY CỎ MÁU LÀ GÌ? CÔNG DỤNG CÂY CỎ MÁU ĐỐI VỚI SỨC KHỎE NGƯỜI DÙNG
Một số bài thuốc từ cỏ mực
Thổ huyết và chảy máu cam
Dùng cỏ mực cả cành và lá tươi giã lấy nước để uống.
Tiêu ra máu
Lấy cỏ mực nướng trên miếng ngói sạch cho khô, tán bột. Mỗi lần dùng 2 chỉ (8g) với nước cơm (Gia tàng kinh nghiệm phương).
Tiểu ra máu
Sử dụng cỏ mực, mã đề 2 vị bằng nhau, giã lấy nước ngày uống 3 chén lúc đói (Y học chân truyền). Hoặc nấu cháo cỏ mực (100 g) với 3 lát gừng.
Trĩ ra máu
Một nắm cỏ mực để nguyên rễ, giã nhuyễn, cho vào 1 chén rượu nóng, thành dịch đặc vừa uống trong, vừa đắp bã ngoài (Bảo thọ đường phương).
Chảy máu dạ dày – hành tá tràng
Sử dụng cỏ mực 50g, bạch cập 25g, đại táo 4 quả, cam thảo 15g sắc uống, ngày 1 thang chia làm 2 lần.
Vết đứt chém nhỏ chảy máu
Một nắm cỏ mực sạch nhai hoặc giã nhuyễn đắp lên vết thương.
Chữa râu tóc bạc sớm
Bài thuốc 1: lấy cỏ mực với lượng tùy dùng, rửa sạch, nấu cô đặc thành cao rồi cho nước gừng, mật ong với lượng vừa phải, cô lại lần nữa. Cho vào lọ, khi dùng lấy 1 – 2 thìa canh hòa nước đun sôi còn ấm hoặc cho ít rượu gạo để uống. Ngày 2 lần, cao này có tác dụng bổ thận, ích tinh huyết.
Bài thuốc 2:sử dụng 1 – 2kg cỏ mực, cho vào nước ép lấy dịch đặc trộn với bột nữ trinh tử đã được chế sẵn như sau: nữ trinh tử 300 – 1.000g ngâm rượu 1 ngày, bóc vỏ, rang khô tán bột. Viên hoàn bằng mật ong. Mỗi lần uống 10g. Ngày uống 3 lần với rượu gạo hâm nóng. Hoàn này bổ can thận, xanh đen râu tóc, khỏi đau lưng gối.
Chữa di mộng tinh (do tâm thận nóng)
Cỏ mực sấy khô, tán bột. Uống ngày 8g với nước cơm, hoặc sắc cỏ mực để uống ngày 30g.
Rong kinh
Nếu nhẹ, lấy cỏ mực tươi giã vắt lấy nước cốt uống hoặc cỏ mực khô sắc nước uống. Nếu huyết ra nhiều, cần phối hợp thêm trắc bá diệp hoặc cây huyết dụ…
Trẻ tưa lưỡi
Cỏ mực tươi 4g, lá hẹ tươi 2g giã nhuyễn, lấy nước cốt hòa mật ong chấm lên lưỡi cách 2 giờ 1 lần.
Trị chảy máu cam, nôn ra máu từ dạ dày
Dùng cỏ mực 30g, lá sen 15g, trắc bá diệp 10g, đun sôi với nước và chia ra uống làm 3 lần trong ngày.
Bị loét ống tiêu hóa chảy máu
Dùng cỏ mực 30g, cỏ bấc 30g đun sôi uống.
Chữa cơ thể suy nhược, thiếu máu, kém sức, ăn không ngon, gầy yếu
Sử dụng cỏ mực 100g, cỏ mần trầu 100g, gừng khô 50g, các vị chặt nhỏ, sao sơ, khử thổ, đổ vào 3 chén nước dừa tươi, nấu còn 8 phân, uống ngày 2 lần.
Chữa phụ nữ chảy máu tử cung
Cỏ mực 15g, lá trắc bá diệp 15g. Sắc uống ngày 1 thang, uống liền 7 ngày.
Xem thêm:
- 15 CÔNG DỤNG CỦA CÂY BẠCH ĐÀN TRONG CHỮA BỆNH
- CÂY CỎ MẦN TRẦU VÀ 18 CÔNG DỤNG CHỮA BỆNH TUYỆT VỜI
Liều lượng an toàn khi sử dụng cây cỏ mực
Sau những công dụng của cây cỏ mực mà mình đề cập ở trên, chắc hẳn bạn sẽ cảm thấy cỏ mực quả thực là một loại thuốc thần kỳ, gần như có thể chữa được bách bệnh. Tuy nhiên, khi sử dụng cỏ mực, bạn phải dùng một liều lượng phù hợp để có kết quả tốt nhất.
- Cây cỏ mực có thể sử dụng để uống từ 2 lần đến 3 lần trong một ngày.
- Đối với bột cỏ mực hoàn tan với nước, bạn nên uống trước bữa ăn cùng với nước ấm hoặc mật ong để điều trị các bệnh về đường hô hấp.
- Đối với các cơn sốt mãn tính, bạn có thể uống cỏ mực cùng với sữa tươi.
- Đối với các bệnh về gan hoặc vàng da, bạn nên pha cỏ mực cùng với một ít đường.
- Sử dụng cỏ mực cùng với đường thốt nốt và chiêu liêu (haritaki) để điều trị chứng ợ nóng hoặc tăng động.
Những lưu ý khi sử dụng cây cỏ mực
Sử dụng cây nhọ nồi để chữa bệnh là một phương pháp dân gian hết sức an toàn và hiệu quả. Tuy nhiên, phương pháp này không thể cam đoan có tác dụng trên tất cả mọi đối tượng sử dụng.
Nếu như trong quá trình dùng mà người bệnh cảm thấy có dấu hiệu bất ổn, khó chịu hoặc dị ứng thì nên dừng lại lập tức và tới khám tại cơ sở y tế gần nhất nếu cần thiết. Sau đó chuyển sang tiếp nhận chữa trị bằng Tây y hoặc những phương pháp khả thi khác.
Tuy chưa có ghi nhận về các tác hại của cây cỏ mực đối với cơ thể người. Tuy nhiên với những người đã có sẵn bệnh nền hoặc đang sử dụng thuốc mà muốn dùng cây cỏ mực chữa bệnh thì nên tham khảo trước ý kiến bác sĩ để có được sự bảo vệ tốt nhất cho sức khỏe bản thân.
Với đối tượng trẻ nhỏ, không khuyến khích áp dụng các phương pháp nấu hoặc giã lấy nước uống. Thay vào đó, bạn chỉ nên áp dụng phương pháp đắp để tránh không ảnh hưởng tới hệ miễn dịch chưa hoàn thiện của bé.
Trên đây là thông tin về 34 tác dụng của cây cỏ mực chỉ người nông thôn mới dùng. Hy vọng đã giúp mọi người có thêm kiến thức bổ ích về loại thảo dược thần kỳ này nhé!
Trả lời