Trạch tả là một loại cây mọc hoang dại tưởng chừng như không có giá trị. Nhưng trong đông y trạch tả được xem là một vị thuốc quý được dùng trong nhiều bài thuốc chữa bệnh rất tốt. Hãy cùng tìm hiểu ngay về 14 công dụng tuyệt vời của cây trạch tả trong chữa bệnh được cung cấp ngay sau đây.
Table of Contents
Cây trạch tả là gì?
Cây trạch tả hay còn được gọi là mã đề nước. Tên khoa học của cây trạch tả là Alisma plantago aquatic L. Đây là loại cây thuộc họ Trạch Tả (Alismaceae). Vị thuốc của cây trạch tả còn có tên gọi khác đó là thủy tả, hộc tả, mang vu, vũ tôn, trạc chi,… Tên khoa học của vị thuốc trạch tả là Rhizoma Alismataceae.
Đặc điểm cây trạch tả
Trạch tả là loại cây thường mọc ở ao, hồ và ruộng. Cây có chiều cao khoảng 0,3-1m. Cây trạch tả có thân rễ trắng, hình cầu, thường mọc theo dạng cụm. Lá trạch tả có màu trắng hồng, mọc ở gốc. Lá có hình lưỡi mác, phía cuống lá có hình tim. Hoa trạch tả có màu trắng, có 3 cánh, gộp thành tán có cuống dài, có 3 lá đài màu lục. Nhị hoa gồm nhiều lá noãn rời nhau, xếp theo hình xoắn ốc. Quả trạch tả thuộc dạng bế.
Dược liệu của cây trạch tả là phần thân củ bào chế, có màu trắng ngà, phần thịt có chứa nhiều bột.
Phân bố và thu hái của cây trạch tả
Tại Việt Nam, cây trạch tả thường mọc hoang nhiều ở các ruộng lầy, nơi ẩm ướt. Phổ biến nhất là ở một số tỉnh thành như Lào Cai, Lai Châu, Lạng Sơn, Lai Châu, Thái Bình, Hòa Bình,…
Những cây trạch tả được trồng để lấy củ thì khi ra hoa có thể hái bỏ để cho củ phát triển to hơn. Thu hoạch 2 lần/năm, thường là vào tháng 6 và tháng 12. Người ta thường nhổ cả cây và cắt bỏ thân, lá, lấy củ gọt sạch rễ con. Sau đó đem về rửa sạch rồi phơi hoặc sấy khô.
Thành phần hóa học của cây trạch tả
Trong thành phần hóa học của trạch tả có chứa tinh dầu, chất nhựa, protid và chất bột. Thành phần hoạt chất cụ thể hiện chưa có một số liệu cụ thể nào. Theo Dược điển Triều Tiên quy định thì độ ẩm dưới 15%, tro dưới 7% và không tan trong HCl dưới 2%, cao rượu trên 7%.
Trạch tả theo đông y là vị thuốc có vị ngọt, tính hàn. Đem lại công dụng tiêu khát, lợi tiểu khá tốt.
Theo nghiên cứu của Viện nghiên cứu Bắc Bình còn cho biết trạch tả có khả năng làm giảm lượng ure và cholesterol trong máu. Kết quả này có được sau khi tiến hành tiêm thuốc trạch tả vào thỏ (đã được tiêm thêm kali nitrat gây viêm thận, ứ đọng ure và cholesterol). Những người mạnh khỏe sau khi uống thì lượng nước tiểu cũng tăng lên, natri, kali, clo và ure sẽ được thải ra bên ngoài nhiều hơn.
Tác dụng của cây trạch tả
14 công dụng tuyệt vời của cây trạch tả trong chữa bệnh đã được tổng hợp lại gồm có:
- Hỗ trợ chữa phù thũng.
- Hỗ trợ chữa thủy ẩm dưới tâm, gây hoa mắt, không tỉnh táo.
- Hỗ trợ điều trị tiểu buốt, tiểu rắt, thận hư.
- Hỗ trợ chữa mồ hôi ra nhiều.
- Hỗ trợ chữa tiểu không thông.
- Hỗ trợ điều trị bệnh viêm thận mạn tính.
- Hỗ trợ chữa táo bón.
- Hỗ trợ chữa tiêu chảy, kèm theo chứng bụng sôi, bụng không đau.
- Hỗ trợ điều trị bệnh viêm thận cấp tính, tiểu ít.
- Giảm lượng lipid trong máu.
- Hỗ trợ chữa bệnh gan nhiễm mỡ.
- Hỗ trợ chữa chóng mặt.
- Hỗ trợ điều trị bệnh viêm ruột cấp.
- Hỗ trợ chữa chứng tiểu ít, táo bón, trướng bụng ở phụ nữ có thai.
Lưu ý khi dùng cây trạch tả
Nếu sử dụng trạch tả với liều lượng quá nhiều có thể gây ra chứng đau mắt. Do đó trước khi áp dụng các bài thuốc có sử dụng trạch tả. Bạn cần phải tham khảo qua ý kiến của thầy thuốc để sử dụng liều lượng phù hợp với cơ địa của mình.
Không sử dụng dược liệu trạch tả cho những người tỳ hư, hỏa hư.
Trên đây là thông tin về 14 công dụng tuyệt vời của cây trạch tả trong chữa bệnh. Hy vọng đã giúp quý độc giả có thêm cho mình được các kiến thức hữu ích.
Trả lời